Πλατεία Θεάτρου (πίσω από τη Βαρβάκειο): Πήρε το όνομά της γιατί στο κέντρο της πλατείας στεγάστηκε το πρώτο θέατρο της Αθήνας (1838), το οποίο κατασκεύασε Ιταλός αρχιτέκτων. Αργότερα αγοράστηκε από τον Μπούκουρα και επί 50 χρόνια ήταν το μοναδικό χειμερινό θέατρο της πόλης.
Για την ιστορία..
Το 1835 ο Αθανάσιος Σκοντζόπουλος, ο πρώτος Έλληνας θεατρώνης, μετασκευάζει το παράπηγμα σε ένα ξύλινο θέατρο, χωρητικότητας 1.000 ατόμων με πλαϊνά ξύλινα επίσης θεωρεία και με μια τέντα από καραβόπανο για τις βροχερές μέρες. Οι παραστάσεις δίνονταν μόνο κάθε Κυριακή και γιορτές και διαφημίζονταν από τον τελάλη που γύριζε στις γειτονιές. Τα εισιτήρια κόστιζαν 1 δραχμή. για την πλατεία και 2 δρχ.για τα θεωρεία. Η πρώτη παράσταση δόθηκε στις 24 Μάη 1836 με το έργο «Τα Ολύμπια» του διάσημου για την εποχή Μεταστασίου, σε μετάφραση του Ρήγα Φεραίου, από θίασο ερασιτεχνών με αποκλειστικά άντρες ηθοποιούς.
Ο θίασος απαρτιζόταν από τους Θ. Ορφανίδη, Σ. Δεσποτόπουλο, Ν. Ελευθεριάδη, Ν. Δώτη, Δημ. Γιαννιώτη και Ν. Μπασιά. Από αυτούς τους πρώτους, «ηρωικούς» ηθοποιούς μόνο ο Ορφανίδης θα συνεχίσει. Το Δεκέμβρη του 1836 όμως, ο Σκοντζόπουλος αναγκάζεται λόγω οικονομικών δυσχερειών, να διαλύσει το θέατρο και να βγάλει τη ξυλεία του σε πλειστηριασμό, προκειμένου να πληρώσει τους πιστωτές του. Μια ιδέα για το εσωτερικό του θεάτρου παίρνουμε από την παρακάτω περιγραφή
...εμβαίνεις, πατείς το κατάχαμον, όπου περιφέρονται άνδρες διάφοροι.
Εις μίαν γωνίαν, πωλούνται ζαχαρικά, πλησίον στέκονται οι κρατούντες τα φανάρια τινών των θεατών.
Δεξιά κι αριστερά του εδάφους καθίσματα αναιβατά (αμφιθεατρικά). Η σκηνή κατέναντι της εισόδου,
κατέναντι της σκηνής το θεωρητήριον του βασιλέως, υψηλόν και μεμονωμένον ως περιστερεών
και εις τας τρεις πλευράς του θεάτρου σειρά θεωρητηρίων δια τους πληρώνοντας μίαν και ημισείαν δραχμήν.
Φώτα αμυδρά, δυσώδη και δυσωδέστερα δια τον άνεμον. Γυναίκες ικαναί (αρκετές) επάνω.
Παντού οι οφθαλμοί δεν απαντώσιν ειμή σανίδας γυμνάς, γην γυμνήν, πενιχρόν κατασκεύασμα της στιγμής,
ως τα ανεγειρόμενα εις τα πανηγύρια προς έκθεσιν πραγματειών.>
περιοδικό Θεατής, στις 25.10.1836
Ο ιταλικής καταγωγής Γκαετάνο Μέλι ανέγειρε ένα επίσης ξύλινο θέατρο στη σημερινή πλατεία Αγίων Θεοδώρων που φιλοξενούσε στην αρχή θιάσους Ιταλών ακροβατών και μετά ιταλικούς μελοδραματικούς θιάσους. Ήταν ένα αυτοσχέδιο ξύλινο θέατρο ιταλίζουσας αρχιτεκτονικής που είχε πλατεία, θεωρεία με διαδρόμους ανάμεσά τους, ορχήστρα, υποβολείο, σκηνικά, όλα όμως σε υποτυπώδη μορφή.
Η κυβέρνηση παραχωρεί δωρεάν στον επίσης Ιταλό Μπαζίλιο Σανσόνι, ένα οικόπεδο στη σημερινή πλατεία Θεάτρου, για να χτίσει το πρώτο πέτρινο χειμερινό θέατρο, δίνοντάς του επίσης το εξαιρετικό προνόμιο να είναι ο μόνος για μια πενταετία που θα μπορεί να δίνει παραστάσεις μέσα στην Αθήνα. Ο Σανσόνι, πετυχαίνοντας και μια επιχορήγηση 10.000 δρχ και προπωλώντας τα εισιτήρια των θεωρείων χτίζει το θέατρο.
Τα εγκαίνια του θεάτρου γίνονται στις 6 Απρίλη του 1840 με το έργο «Λουτσία ντι Λαμερμούρ» του Γκαετάνο Ντονιτσέττι, από ιταλικό μελοδραματικό θίασο. Το έργο είχε τεράστια επιτυχία, δίνοντας 144 παραστάσεις και προκαλώντας ρίγη ενθουσιασμού στους Αθηναίους που έφταναν ακόμα και στο σημείο να δανείζονται με τόκο προκειμένου να πληρώσουν τα εισιτήρια.
Την 1η Νοέμβρη βγαίνει και η πρώτη αστυνομική διάταξη: ένας καταστατικό χάρτης με 24 άρθρα που ήταν και εσωτερικός κανονισμός για τις παραστάσεις. Τη διάταξη υπογράφει ο Αστυνομικός Διοικητής Αττικής Α. Δούκας. Συμπλήρωση των αστυνομικών διατάξεων έχουμε και κατά τα έτη 1849, 1851, 1853, 1875, 1895.
Το θέατρο αγοράζεται έναντι 23.000 δρχ. από τον Σπετσιώτη αγωνιστή της Επανάστασης και μεγαλέμπορο, Ιωάννη Μπούκουρα και έκτοτε μένει στην ιστορία με το όνομά του. Από περιγραφές μαθαίνουμε ότι το κτίριο είχε μία κύρια είσοδο στην οποία οδηγούσαν δύο μεγάλες σκάλες, ιδιαίτερη στεγασμένη είσοδο για τα βασιλικά θεωρεία, γραφείο διευθυντή και «εισιτηριοπωλείον»(ταμείο). Η αίθουσα απέριττα διακοσμημένη, μάλλον φτωχική , με εφτά σειρές καθισμάτων (ξύλινων πάγκων) και 113 θέσεις και τρεις σειρές θεωρείων. Ο φωτισμός γινόταν με κεριά και με έναν πολυέλαιο με λάμπες πετρελαίου, μέχρι το 1883 που ήρθε στην Αθήνα το αεριόφως. Το θέατρο είδε πολλές «πρώτες», και φιλοξένησε πολλούς κυρίως ιταλικούς θιάσους. Αφού χρησιμοποιήθηκε αρκετά χρόνια για να τέρψει την κοσμική Αθήνα, «γερασμένο» πια, το 1897 κατεδαφίστηκε.
www.onlytheater.gr
