Η ανακάλυψη των πρακτικών της καταδίκης του επέτρεψε στον εγγονό του να περιγράψει την Οδύσσεια του συγγραφέα στη… σκηνή.
Ένα αιώνα και κάτι άντεξε το πέπλο μυστηρίου που περιέβαλλε τα διαμειφθέντα στη διάρκεια της δίκης του Όσκαρ Ουάιλντ η οποία εγκαινιάστηκε στις 3 Απριλίου του 1895 και κατέληξε στην καταδίκη του σε ποινή φυλάκισης δύο χρόνων με καταναγκαστική εργασία.
Η υπόθεση, η οποία κυριάρχησε στην ειδησεογραφία των ημερών, έχει ως εξής: Ο συγγραφέας, παρακινημένος από τον εραστή του, λόρδο Άλφρεντ Ντάγκλας, κατέθεσε αγωγή εναντίον του επιφανούς μαρκήσιου του Κουίνσμπερι, πατέρα του Ντάγκλας, για συκοφαντική δυσφήμιση. Αιτία του κακού ήταν η προσπάθεια του μαρκήσιου να θέσει τέλος στο δεσμό του γιου του με τον συγγραφέα τον οποίο κατηγορούσε για την μύηση του νεαρού Ντάγκλας σε «ακατονόμαστες» σεξουαλικές πρακτικές.
Τα πράγματα στράβωσαν από την πρώτη κιόλας μέρα της δίκης.
Η υπεράσπιση του μαρκήσιου επετέθη στον Ουάιλντ ανακινώντας το θέμα των σχέσεων του με αγόρια αμφιβόλου ηθικής, τα οποία παρείχαν σεξουαλικές υπηρεσίες έναντι αμοιβής. Το αποτέλεσμα ήταν ότι την 3η ημέρα της δίκης ο συγγραφέας απέσυρε την αγωγή του με την ελπίδα να περιορίσει τις ζημιές από τη δημόσια έκθεση των προσωπικών του ατοπημάτων -ας μην ξεχνάμε ότι οι σεξουαλικές σχέσεις ανάμεσα σε ανθρώπους του ίδιου φύλου συνιστούσαν αξιόποινη πράξη στη Μεγάλη Βρετανία ως το 1967. Όμως ο μαρκήσιος δεν ικανοποιήθηκε από το γεγονός. Μάζεψε τα ενοχοποιητικά στοιχεία τα οποία είχε συλλέξει εις βάρος του Ουάιλντ και τα παρέδωσε στον εισαγγελέα. Ο Ουάιλντ συνελήφθη το ίδιο βράδυ.
Η συνέχεια είναι λίγο ως πολύ γνωστή. Ο συγγραφέας καταδικάστηκε και πέντε χρόνια αργότερα πέθανε στο Παρίσι όπου ζούσε σε συνθήκες οικονομικής εξαθλίωσης και με κατεστραμμένη υγεία.
Το μόνο που έλειπε για να συμπληρωθεί το παζλ ήταν τα πρακτικά της δίκης, τα όσα πραγματικά λέχθηκαν, κυρίως από την πλευρά του Ουάιλντ, τα οποία θα μπορούσαν να ρίξουν φως στα σκοτάδια του χαρακτήρα του. Κι αυτό, επειδή για λόγους δημοσίας αιδούς, οι ανταποκρίσεις των εφημερίδων ήταν ελλιπείς και οι περιγραφές δικαιολογούσαν υπόνοιες φαντασιοπληξίας. Φαντασιοπληξίας που ενισχύονταν από τα συγγραφικά πονήματα διαφόρων, ανωνύμων κυρίως, που είδαν το φως της ημέρας τα χρόνια που ακολούθησαν.
Εν πάση περιπτώσει, τα πρακτικά βρέθηκαν. Η ανακάλυψη συνέβη το 2000 και συνέπεσε με τις προετοιμασίες για τη μεγάλη έκθεση που θα αφιέρωνε το Βρετανικό Μουσείο στον Αγγλο-Ιρλανδό συγγραφέα. Φυσικά, ο εγγονός του Μέρλιν Χόλαντ, στον οποίο έλαχε ο κλήρος, κατενθουσιάστηκε. Είχε πλέον στα χέρια του ένα υλικό 85.000 λέξεων, το οποίο «περιγράφει» τον πρόγονό του με τρόπο πολύ διαφορετικό από τον τρόπο με τον οποίο τον περιέγραψαν οι εφημερίδες. Λιγότερο αλαζόνα, πιο ανθρώπινο και πάντα πρόθυμο να αστειευτεί.
Δεκατέσσερα χρόνια μετά από την ανακάλυψή τους τα στενογραφημένα πρακτικά της δίκης του αιώνα, όπως παρουσιάστηκε τότε από τα βρετανικά Μέσα, παρουσιάζονται για πρώτη φορά υπό μορφή θεατρικού έργου, σημαντικά συντομευμένα αλλά πάντα επίκαιρα. Το έργο με τίτλο «The Trials of Oscar Wild» («Οι δίκες του Όσκαρ Ουάιλντ») των Μέρλιν Χόλαντ και Τζον Ο Κόνορ επικεντρώνει σε τρεις ξεχωριστές πτυχές της υπόθεσης: Τη σχέση του συγγραφέα με τον Άλφρεντ Ντάγκλας, την υπεράσπιση της τέχνης του και τα πάρε δώσε με τον κόσμο των επί πληρωμή εραστών και των εκβιαστών που λυμαίνονταν την gay κοινότητα.
Η παράσταση θα ανεβεί για τρία μόνο βράδια, 10, 11 και 12 Ιουλίου, στο St James Theatre (www.stjamestheatre.co.uk) στο Λονδίνο όμως με λίγη καλή τύχη ενδέχεται να επαναληφθεί την επόμενη θεατρική σεζόν.
www.tospirto.net/Λήδα Πιμπλή
